Θεοχάρης Παπαδόπουλος
Εμείς και οι άλλοι
Πώς είναι να είσαι χωρίς εαυτό; Πως νιώθει ο άνθρωπος, που έχει χάσει τον εαυτό του; Μήπως η σύγχρονη κοινωνία μας κάνει ανθρώπους χωρίς εαυτό, ρομποτάκια άβουλα, που μας επιβάλλεται ένας τρόπος ζωής; Μήπως σιγά-σιγά γίνεται πραγματικότητα το παιχνίδι στρατιωτάκια ακούνητα, αμίλητα και αγέλαστα; Και τι γίνεται όταν κάποιος νιώθει ότι έχει χάσει τον εαυτό του;
Τέτοιες σκέψεις κάναμε διαβάζοντας την ποιητική συλλογή της Κατερίνας Ζησάκη «Χωρίς εαυτό», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Έρμα». Ποίηση γραμμένη κυρίως σε ελεύθερο στίχο με εσωτερικό ρυθμό και με λιτότητα, που δεν αφήνει τίποτα να περισσέψει. Η ποιήτρια δεν διστάζει να προχωρήσει σε λεκτικές ακροβασίες και να δημιουργήσει ένα δικό της γλωσσικό σύμπαν. Έτσι, βλέπουμε λέξεις όπως: «Δυστυχάνω», «αβάσταρδο». Ουσιαστικά, η Κατερίνα Ζησάκη ζητάει μια ελευθερία λέξεων, που παραπέμπει στην ελευθερία έκφρασης. Όμως, η ποιήτρια δεν εντυπωσιάζει μόνο με τις δικές της λέξεις, αλλά και με έναν αντιθετικό τρόπο έκφρασης, που αγγίζει το «Φτάσε όπου δεν μπορείς» του Καζαντζάκη: «Το φεγγάρι δεν είναι μια λάμπα / και θα το σπάσω».
Πολλά ποιήματα της Κατερίνας Ζησάκη στέκουν μόνα τους με αυτοτελές νόημα μέσα σε ελάχιστους στίχους: «να γελάσω τόσο / που ν’ αλλάξω σχήμα» και πιο πέρα: «θα πάρω τ’ όνομά μου απ’ το Αυτονόητο / θα με λένε Ανόητο». Κι αν η ποιήτρια έχει την ευχέρεια να φτιάχνει έξυπνους στίχους, σίγουρα έχει και την ικανότητα να μας τραβά το ενδιαφέρον με συγκλονιστικά ποιήματα όπως το παρακάτω, που το παραθέτουμε ολόκληρο: «ένας / ένας άνθρωπος / ένας άνθρωπος έβγαλε τα μάτια του / ένας άνθρωπος έβγαλε με το χέρι τα μάτια του / πρώτα το ένα και το πέταξε στο πάτωμα / μετά το άλλο / βλέπω ένα ποίημα». Η Κατερίνα Ζησάκη μας μεταφέρει την εικόνα του ανθρώπου, που αρκείται στην αγάπη, που μπορεί να του δείχνουν και να μην νοιάζεται για τίποτα άλλο. Όμως, υπάρχει το χρέος, που ο συνειδητοποιημένος άνθρωπος νιώθει για τους άλλους κι έτσι δεν περιχαρακώνεται, αλλά μοιράζει τον εαυτό του σε όσους έχουν ανάγκη.
Συμπερασματικά, η ποιητική συλλογή της Κατερίνας Ζησάκη «Χωρίς εαυτό» είναι ένα πολύ ενδιαφέρον ποιητικό έργο, που έχει πολλά να μας πει. Θα μπορούσαμε, μάλιστα, να γράψουμε πολύ περισσότερα καθώς τα ποιήματα της συλλογής είναι αρκετά, θα αφήσουμε, όμως, τον αναγνώστη να ανακαλύψει τις υπόλοιπες αρετές του βιβλίου.
Πηγή: Περιοδικό Fractal